Master of Design

Lezing / Presentatie van Richard Vijgen, datavisualizer.

Richard is gefascineerd door de veelheid en de schijnbare objectiviteit van data.

Hij stelt in het begin van zijn lezing ook: 90% van alle data die ooit geproduceerd is, is geproduceerd in de laatste twee jaar. Daarnaast produceren machines nu veel meer data dan mensen. Interessant gegeven.

Richard laat een project zien waar hij via een mobiele app datasignalen zichtbaar maakt. Een onzichtbare, geruisloze en reukloze wereld. Vooral westerste urbane gebieden staan stijf van dergelijke signalen. De weergave is futuristisch, bijna als een röntgenfoto van een stad. Je gaat je afvragen of het per sé goed is dat er zoveel zenders en ontvangers zijn in een wereld die door levende wezens wordt beloond. Is er effect op ons als mens – nog los van het effect wat de apparaten die het verzenden en ontvangen op ons hebben – door elke dag in die zee van signalen te staan?

Vanuit dat project is hij vervolgens in kaart gaan brengen waar in de wereld nog ‘signaalloze’ plaatsen zijn: white spots. Voor dat project ontwikkelt hij op dit moment ook een app om die Whitespots te kunnen verkennen en daar berichten achter te laten. Dat wekt nieuwsgierigheid: is een signaal-whitespot nu on-ontgonnen gebied? Gebied waar je niet wilt zijn? Of juist wel? Vijgen trekt (terecht) de vergelijking met Terra Incognita. Zijn we als ‘connected species’ nu zover gekomen dat een plek zonder internetverbinding automatisch ‘gevaarlijk’ of ‘ongewenst’ is? Of willen we daar juist naar op vakantie?

Raakvlak met mijn onderzoeksgebied ligt vooral hier: wat is de waarde van dergelijke subjectieve weerstand? Is het voor mensen een drempel om in zo’n whitespot te zijn? Is dat onplezierig? Wat is de waarde van data dan? Wat is de waarde van verbinding, al is  het alleen maar de mogelijkheid…

Richard toont ook een data-archelogie-project. Hij heeft de complete inhoud van Geocities op een alternatieve manier weergegeven. Dat geeft mooi inzicht in de samenstelling van die online community. Het voelt ook echt als een ‘oude wereld’ uit een tijd dat men nog anders om ging met data. De van oorsprong extreem gepersonaliseerde sites heeft hij nu in een uniforme vormgeving gegoten om het onderlinge verband beter te tonen. Indrukwekkend monument van data. Het maakt ook bewust dat we nu zo slordig omgaan met data. De laatste eigenaren van Geocities (Yahoo) had de data anders gewoon verwijderd. Nu maar hopen dat hij het ook gaan doen als Facebook besluit te stoppen.

Hier vind ik het ook erg interessant welk effect dergelijke moderne archeologie heeft: waardeloze data wordt op de één of andere manier weer waardevol in een nieuwe vorm. Dan kun je in eerste instantie wel denken aan het hergebruik van stenen van de Egyptische piramiden of het Circus Maximus in Rome voor het bouwen van huizen of het aanleggen van wegen, maar later zal men misschien de data in haar originele vorm weer gaan waarderen.

Quotes:

Architectureofradio.com

Whitespots Project

‘Usability and autonomy is often a trade off’